چرا نوروز را جشن میگیریم؟ آداب و رسوم عید نوروز چیست؟ نام عید باستانی ایرانیان در گذشته چه بوده است؟ تاریخچه این عید چیست؟ چیدنی های زیبای سفره هفت سین کدام اند؟ سوالاتی است که سعی کردهایم به طور کامل در این مقاله به آنها پاسخ دهیم.
عید نوروز در میان ایرانیان پیشینه بسیار طولانیتری از آنچه تصور میکنید، دارد.
در اساطیر ما و حتی قبل از زمان هخامنشیان، شواهدی از برگذاری مراسم نوروز دیده شده است.
به نظر میرسد، وقتی آئین غالب ایرانیان میترائیسم بود، نوروز جشن گرفته میشود.
در دوران اشکانیان نوروز از اول فروردین آغاز میشد و به دو دوره کوچک(اول تا پنجم فروردین مردم به دیدار شاه میرقتند) و بزرگ(ششم فروردین تنها نزدیکان شاه به دیدار او میرفتند.)
بعد از اسلام نوروز و مهرگان به دلیل عمق پیوند با فرهنگ ایرانی و تاریخ ما، جایگاه خود را حفظ کردند.
در ابتدا مالیاتهای بسیار سنگینی از طرف خلفای اموی و عباسی روی برگزاری جشن نوروز و مهرگان وضع گردید. با این وجود آنها هم جذب این فرهنگ ایرانی شده و در آن شرکت کردند.
نکات جالب آداب و رسوم نوروزی بعد از اسلام
نام اصلی نوروز navaka raocah بود که معنی روز جدید یا نو میدهد.
ایرانیان باستان به نوروز، “ناوا سِردا” میگفتند که معنی سال نو میدهد.
بعد ها اسم نوروز در زمان سغدیان و خوارزمشاهیان تبدیل به نوسارد و نوسارجی شد.
در ادامه تمام آداب و رسوم عید نوروز را که در حال حاضر رایج است، را معرفی خواهیم کرد.
یکی از قدیمترین رسوم نوروزی است که از دوران هخامنشیان رایج شده است. تمیز کردن خانه و اماکن عمومی، به مناسبت قدمهای بهار و دور کردن دیو آلودگی برای پیروزی جمشید علت خانه تکانی است!
روشن کردن آتش در شب چهارشنبه آخر سال، یا همان چهارشنبه سوری و پریدن از آتش، رسمی زرتشتی است که به ما نیز رسیده است. این رسم شامل پرتاب نارنجک یا فشفه نبوده و نیست. استعمار چین و سال نوی آن، به همراه افراد سود جو این وسایل خطرناک را وارد ایران کرده است.
زرتشتیان بر بالای بام خانه های خود، در شب سال نو، آتش روشن می کرده اند که این رسم در خانوادههای مسلمان ایرانی، تبدیل به روشن کردن شمع بر سر سفره های هفت سین شده است.
هفت سین بعد از اسلام، جایگزین هفت چین یا هفت سین شد، امروزه هفت سین شامل:
نماد فرزانگی و زایش است، البته زرتشتیان آب و تخم مرغ را به نماد زایش قرار میدادند که هنوز روی سفره ایرانیان حضور دارد.
نماد سلامتی است که برای دوری از هرگونه گزند و آسیب روی سفره میگذارند
نماد سبزی، طبیعت و نشاط است. سبزه را به علت داشتن سالی پر از نشاط بر روی سفره میگذارند.
سنبل صبر است، رنگ سماق با طلوع آفتاب یکی است و صبر برای رسیدن آفتاب است.
نمادی از سلامتی و سیری چشم و دل است.
نماد تسلیم در برابر سرنوشت است.
سمبل قدرت و خیر و برکت در هفت سین است.
سین جدید، هفت سین که نمادی از ثروت و دارایی است و هشتمین سین هفت سین محسوب میشود!
گذاشتن قرآن بعد از اسلام رایج شد و علت حضور خدا بر سر سفره نوروز است.
گذاشتن ماهی قرمز سر سفره کمتر از یک قرن پیش توسط نماد سال نو چینی، وارد ایران شد. خرافاتی نیز درباره آن رایج شد، به طور کلی گذاشتن، ماهی جزئی از آداب نبوده و بیشتر ظلم به این حیوان محسوب میشود.
به نشانه رشد، باروری و زایش خوبیها
گذاشتن آینه نماد خود شناسی و دوری از بدیها است
نمادی برکت و روزی است.
شمع همان نماد روشن کردن آتش است، و نماد پیروزی نور بر تاریکی است و نماد پاک کنندگی نیز محسوب میشود.
آب نماد زایش و پاکی و برکت است.
سمنو، که با جوانه گندم پخته میشود
سبزی پلو با ماهی در ایران و افغانستان
نخودچی
باج در تاجیکستان
نورزبامه در ترکمنستان
اویقی آشار در قزاقستان
سمبوسه در بخارا
یکی از رسمهای خوب ایرانی است، که از زمان اشکانیان رایج شده است. ابتدا کوچکتر به دیدار بزرگتر میرود و سپس بزرگتر به دیدار کوچکتر میآید.( به جای شاه و مردم)
تعطیلات نوروزی فرصت خوبی برای سفر کردن است و یکی از رسم های نوروزی سفر کردن است.
این رسم بخصوص در روز ۱۳ به در اجرا میشود. در این روز ایرانیان به آغوش طبیعت میروند و سبزه گره میزنند.
یکی دیگر از رسوم عید نوروز آواز خوانی، بهار خوانی یا نوروز خوانی است. این رسم بیشتر در گیلان و مازندران رواج دارد. این اشعار در مدح بهار سروده میشوند.
حاجی فیروز یکی دیگر از رسوم عید نوروز است. حاجی فیروز روی خود را سیاه کرده و با شادی و رقص، دیگران را به شادی و خنده دعوت میکند.
——————————————————————————–
عید نوروز شما مبارک، برنامه شما برای نوروز ۹۹ چیست؟
برند مای همراه همیشگی شما در تک تک لحظات زندگی.
2 Comments
خوب بود اما توضیحاتش کم بود …
ولی در کل خوبه 🌹
ممنون از شما